سیرۀ سیاسی امام رضا(ع) در برخورد با حکومت جور (مطالعۀ موردی ولایتعهدی)

نویسندگان

چکیده مقاله:

ولایتعهدی امام رضا(ع) از نقاط حساس تاریخ شیعه به‌حساب می‌آید. این حساسیت از چند منظر درخور تأمل است: از یک‌سو تحولات اجتماعی ‌ـ سیاسی عصر عباسیان (مخصوصاً خلافت مأمون)؛ از سوی دیگر، قبول ولایتعهدی امام رضا(ع). بررسی سیرۀ سیاسی امام رضا(ع) بر این مبنا صورت می‌گیرد که سیرۀ سیاسی ائمه واقعیت‌هایی صرفاً تاریخی نیست، بلکه حاوی پندها و اصول ارزشمندی برای پیروان ایشان است. پرسش و محور اصلی این مقاله چگونگی تعاملِ امام رضا(ع) با حکومت جور (به‌خصوص در جریان ولایتعهدی) است. در ابتدا برای ورود به بحث و ترسیم شرایط اجتماعی ـ سیاسی، برخی مسائل تاریخی مطرح‌شده در دو مقطع «پیش از ولایتعهدی» و «پس از ولایتعهدی» بررسی می‌شود. در مقطع «پس از ولایتعهدی» دربارۀ برخی احتما‌ل‌ها و شبهه‌هایمربوط به ولایتعهدی امام رضا(ع) بحث و در ادامه، به مواضع سیاسی ایشان پرداخته می‌شود. باید توجه داشته باشیم مبارزه و مخالفت با حکام جور بر اساس اصول ثابت تعالیم شیعه و نیز با توجه به مقتضیات زمانی و مکانی ، می‌تواند شکل‌های گوناگونی داشته باشد و این درست همان چیزی است که در سیرۀ اهل‌بیت تجلی یافته است. مسئله‌ای که بر مبنای این تعالیم برای ما روشن شده این است که با وجود شکل‌های گوناگون مبارزه با حکومت و حکام جور، هیچگاه توقف مبارزه و مخالفت سفارش نشده و حتی در سخت‌ترین شرایط، سازش با ظالمان مجاز نیست، اما توجه به شکل مبارزه و مصالح عالیه باید مدنظر قرار گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نسبت اخلاق و سیاست در سیرۀ سیاسی امام سجاد علیه‌السلام

یکی از پرسش‌های دیرینه و پایدار در حوزۀ اندیشۀ سیاسی، پرسش نسبت اخلاق و سیاست است. نتیجۀ تأمل دربارۀ چنین نسبتی به شکل‌گیری نگرش‌های متفاوتی انجامیده است. برخی می‌پندارند که کاربرد قدرت سیاسی با رعایت اصول و موازین اخلاقی سازگاری ندارد و در نتیجه هیچ آرمانی حتی عدالت، بدون اعمال قدرت محقق نخواهد شد. در مقابل گروهی بر این عقیده‌اند که اصول اخلاقی به‌خودی‌خود آن‌قدر ارجمند است که باید به صورت دائ...

متن کامل

اصول سیاست خارجی در سیرۀ سیاسی امام سجّاد علیه‌السلام

اسلام که مکتبی جامع و مشتمل بر آموزه‌های فرازمانی و فرامکانی است، به مبحث سیاست خارجی به‌منزلة موضوعی مهم و اساسی توجه دارد. تبیین معیارهای رفتاری اسلام به‌طور عام و موضوع سیاست خارجی به‌طور خاص در عالی‌ترین شکل آن در آموزه‌های قرآن و سیرة اهل بیت تجلی دارد که در این پژوهش سیرة نظری و عملی امام سجاد علیه‌السلام مبنای تحلیل و تبیین قرار می‌گیرد. بر این اساس و با روش توصیفی- تحلیلی، نگارندگان اصو...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اصول سیاست خارجی در سیرۀ سیاسی امام سجّاد علیه السلام

اسلام که مکتبی جامع و مشتمل بر آموزه های فرازمانی و فرامکانی است، به مبحث سیاست خارجی به منزلة موضوعی مهم و اساسی توجه دارد. تبیین معیارهای رفتاری اسلام به طور عام و موضوع سیاست خارجی به طور خاص در عالی ترین شکل آن در آموزه های قرآن و سیرة اهل بیت تجلی دارد که در این پژوهش سیرة نظری و عملی امام سجاد علیه السلام مبنای تحلیل و تبیین قرار می گیرد. بر این اساس و با روش توصیفی- تحلیلی، نگارندگان اصو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 1

صفحات  7- 31

تاریخ انتشار 2013-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023